Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Arşiv Dairesi Başkanlığı ‘Tapu Tahrir Defterleri’nin tanıtım programı, Çevre ve Şehircilik Bakanımız İdris GÜLLÜCE’nin katılımıyla İstanbul’da gerçekleştirildi.
Tanıtımın açılışında konuşan Çevre ve Şehircilik Bakanı İdris GÜLLÜCE, arşivlerin devletlerin ve milletlerin sosyal, siyasal, ekonomik ve kültürel birikimlerini gelecek kuşaklara aktarmada büyük önemi olduğuna dikkati çekerek, “Köklü bir devlet geleneğine sahip olan milletimiz, tarih boyunca kurduğu tüm siyasi yapılanmalarda bu bilinç içerisinde hareket etmiş ve kültürel arşiv hazinesi niteliğindeki her bilgiyi muhafaza etmiştir. kültür, inanç ve tarihsel temel üzerinde ortaya çıkan Osmanlı Devleti, büyük bir arşiv hazinesi meydana getirmiş, bunları muhafaza ederek günümüze kadar ulaşmasını sağlamıştır” diye konuştu.
Osmanlı’dan günümüze kadar gelen arşiv hazinelerinin büyük bir kısmının ülkemizde çeşitli kurum arşivlerinde ve kütüphanelerde muhafaza edildiğini ifade eden Bakanımız İdris GÜLLÜCE, bunlardan birisinin de Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğündeki Arşiv Dairesi Başkanlığı olduğunu kaydetti.
Arşivlerin muhafaza edilmesi kadar tasnif edilerek ilmin hizmetine sunulmasının da geçmişi aydınlatma açısından büyük önem taşıdığını dile getiren Bakanımız İdris GÜLLÜCE, “İlim camiasında ve bilhassa tarihçiler tarafından bilindiği üzere 1982 yılında başlatılan Osmanlı çalışma grubu’nun faaliyetleri sonunda 2000 yılına kadar yaklaşık 250 Tahrir Defteri’nin çevirisi tamamlanmıştı. Dönemin koşulları nedeniyle, hazırlanan bu defterler yayınlanamadan çalışmalar sonlandırılmıştı. Bilim dünyası açısından çok kıymetli olduğuna inandığımız bu defterlerin tozlu raflar arkasında kalması elbette ki doğru değildi. Biz bu bilinç ile geçmişimizin değerlerini ve doğrularını ortaya çıkaracağını umut ettiğimiz bu defterleri bugün ilim camiasının ve milletimizin istifadesine sunuyoruz” dedi.
Genel Müdürümüz Gökhan KANAL ise açılışta yaptığı konuşmada, Orta Asya ve Ortadoğu’nun tecrübe birikiminin, Anadolu’nun ve fethedilen bölgelerin mahalli geleneklerinin asırlarca İslam medeniyetinin manevi eleğinden geçirilip, birbirine eklenerek özgün bir sistem haline getirildiğini ve Osmanlı’nın nev’i şahsına münhasır bir devlet ve arşiv sistemi oluşturduğunu kaydederek, “üç kıtada, altı yüzyılı aşkın bir süre hüküm sürmüş ve bünyesinde onlarca milleti barındırmış olan Osmanlı Devleti, ‘Büyük d-Devlet’ olduğunun bilinci ile, devlet teşkilatını oluşturan bürokratik yapının nizam ve intizam içinde tutulmasına, halkının ve milletlerarası alanda devlet haklarının korunmasına büyük önem vermiş ve tüm faaliyetlerini yazılı hale getirmiştir” diye konuştu.
Osmanlı’nın hükmettiği büyük coğrafyada bugün onlarca devletin kurulduğu düşünüldüğünde arşivlerin ulusal ve uluslararası alanda ne kadar vazgeçilmez bir öneme sahip olduğunun daha iyi anlaşılacağını belirten Genel Müdürümüz Gökhan KANAL, “Devletin tüm bürokratik yapılanmasında olduğu gibi bilhassa devlerin üç hazinesinden birisi sayılan Defterhane’de tutulan evrakın kutsiyetine yönelik geleneksel bakış açısı dünyada emsali az bulunan zengin kültür hazinelerinin günümüze ulaşmasını sağlamıştır. Bu büyük mirasın içinde en önemlilerinden birisi de hiç şüphe yok ki, bugün ‘Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Tarihe Işık Tutuyor’ sloganı ile seri bir şekilde yayınına başlayacağımız Tahrir Defterleri’dir “ dedi.
“Bizi ülke olarak, millet olarak var eden bugün dik ve güçlü bir duruş sergilememize vesile olan değerlerimizin, ulu bir çınar ağacının kökleri gibi binlerce yıl öncesine kadar uzanan tarihimizde gizli olduğunu biliyoruz” diyerek sözlerini sürdüren Genel Müdürümüz Gökhan KANAL, “Bir yapbozun parçalarını birleştirip büyük resmi ortaya çıkarmak, tarihi ve kültürel değerlerle ortak paydada buluşmak, Ortadoğu’dan Balkanlar’a, Kafkaslardan Kuzey Afrika’ya kadar geniş bir coğrafyada kurulan kardeşliğimizi yaşatmak için buradayız” dedi.
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Arşiv Dairesi Başkanı Zeynel Abidin TÜRKOĞLU ise, Tahrir Defterleri’nin Osmanlı Devleti’nde hazine olarak adlandırılan Defterhane’den kalan arşiv dokümanları içerisinde ayrı bir önemi olduğunu ifade ederek, “Osmanlı’nın idari, mali, askeri ve sosyal yapısının tüm detayları ile ortaya çıkarılması noktasında büyük önem arz etmektedir” dedi.
Tapu Tahrir Defterleri’nin yaklaşık 250 adetinin 1982-2000 yılları arasında oluşturulan Osmanlı Araştırma Grubu tarafından yapılan ön çalışma kapsamında transkript edildiğini, ancak yayınlanmayarak arşive kaldırıldığını hatırlatan TÜRKOĞLU, “Bugün ecdadımızın devlet telakkisini ortaya koymakta ve hakimiyeti altındaki topraklara verdiği önemi göstermekte olan bu defterleri yayınlayarak ilim dünyasına ve ilgililere kazandırmanın hazzını yaşamaktayız” diye konuştu.
Tanıtım programına, Çevre ve Şehircilik Bakanımız İdris GÜLLÜCE, Müsteşar Yardımcılarımız Halil Kamil KOCAPINAR, Mücahit DEMİRTAŞ, İrfan UZUN, Genel Müdürümüz Gökhan KANAL, Vakıflar Genel Müdürü Dr. Adnan ERTEM, Devlet Arşivleri Genel Müdür Yardımcıları Sebahattin BAYRAM, Durali GÜRAĞAÇ, Yıldırım Bayezıt Üniversitesi İnsani ve Sosyal Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ahmet KANKAL, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Öğretim Üyesi Yılmaz KURT, Gazi Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Adnan GÜRBÜZ, Amasya Belediye Başkanı Cafer ÖZDEMİR, İstanbul Esenler Belediye Başkanı M. Tevfik GÖKSU ile üst düzey yöneticilerimiz ve çok sayıda bilim insanı ve davetli katıldı.